पूजा का करावी ? | How Worship Helps ?

आज आपल्याला सतत विश्वामधील दृश्य विषय व भोग पाहण्याचीच इंद्रियांना सवय लागलेली आहे.  त्यामुळे मन सतत विषयाभिमुख व बहिर्मुख होते.  मनामध्ये रागद्वेषादि विकार निर्माण होतात.  परंतु पूजेसारख्या साधनांनी मन क्रमाक्रमाने ईश्वराभिमुख होऊ लागते.  मनाने निदान काही काळ तरी ईश्वरचिंतन होऊ लागते.  

श्रीमद्भागवतामध्ये भगवान स्वतःच उद्धवाला मनाच्या शुद्धीसाठी पूजा व पूजेला अनुकूल असणारी अनेक कर्म व साधना यांचे वर्णन करतात.  भगवान उद्धवास मोठ्या प्रेमाने सांगतात की, उद्धवा !  भक्ताने सर्वांना माझ्या अवताराच्या – जन्माच्या व लीलांच्या कथा सांगाव्यात.  माझी जयंती वगैरे उत्सवांच्यामध्ये आनंदाने व उत्साहाने भाग घ्यावा.  गायन, नृत्य, वादन, कथा यांच्या साहाय्याने मंदिराच्यामध्ये माझे उत्सव साजरे करावेत.  वार्षिक पर्वकाळांच्यामध्ये सर्व ठिकाणी तीर्थयात्रा करून विधिपूर्वक पूजा कराव्यात.  

वेदविहित व तंत्रोक्त दीक्षा घेऊन त्याप्रमाणे मत्परायण होऊन व्रतांचे अनुष्ठान करावे.  माझ्या मूर्तिस्थापनेमध्ये पूर्ण श्रद्धा ठेवावी.  स्वतः तसेच सर्वांनी मिळून उद्याने व माझ्या सुंदर मंदिरांचे निर्माण करावे, तसेच माझ्या मंदिरातील केर काढावा, सडा घालावा, जमीन गोमयाने सारवून घ्यावी, त्यावर सुंदर रांगोळी घालावी.  अशा प्रकारे एखाद्या दासाप्रमाणे, सेवकाप्रमाणे माझ्या गृहाची – मंदिराची निष्कपट भावाने सेवा करावी.  

ही सर्व कर्मे भक्तिभावाने करणारे भक्त परमेश्वराला अतिशय प्रिय होतात.  अशा पूजेमध्ये मनही तल्लीन होते.  मन रागद्वेषरहित, विकाररहित, अत्यंत शुद्ध व निर्मळ होते.  विश्वाचे भान, विषयांचे भान संपते.  भोगासक्ति कमी होऊन विषयांबद्दल वाटणारे आकर्षण कमी-कमी व्हायला लागते.  मन त्या चैतन्यमय असणाऱ्या सगुण रूपाशी एकरूप होते.  तिथे मी व परमेश्वर इतकेच शिल्लक राहते.  कारण तिथे परमेश्वर म्हणजे केवळ एक विग्रह न राहता तो भक्तासाठी साक्षात चैतन्याचा पुतळा होतो.  ती चैतन्यस्वरूपाचीच पूजा होते.  भक्ताला समोर, बाहेर, आत सर्व ठिकाणी चैतन्यस्वरूपाचे दर्शन होते.  

- "भज गोविंदम् |” या परमपूज्य स्वामी स्थितप्रज्ञानंद सरस्वती लिखित पुस्तकामधून, प्रथम आवृत्ति, एप्रिल २०१५   
- Reference: "Bhaj Govindam" by Param Poojya Swami Sthitapradnyanand Saraswati, 1^st Edition, April 2015

- हरी ॐ –