कामना आणि प्रेम | Desire and Love

व्यावहारिक प्रेम कामनायुक्त – कामुक असते.  ते अनेक विषयांच्यावर असू शकते – धन, सत्ता, पुत्र, पौत्र, पत्नी, घर वगैरे.  वैषयिक प्रेमामध्ये प्रिय विषय उपभोगण्याची इच्छा असते.  परंतु पुन्हा पुन्हा उपभोगाने कालांतराने त्या अतिप्रिय वस्तूचे किंवा व्यक्तीचे आकर्षण कमी होते, उत्कटता कमी होते.  मग तेच प्रेम आनंदवर्धक – सुखदायक न होता दुःखालाच कारण होते.  त्यामुळे ती व्यक्ति किंवा तो विषय दूर ठेवण्याची – टाळण्याची धडपड सुरु होते.

विषय उपभोगाने इंद्रियांची शक्ति क्षीण होत जाते.  शरीर व्याधिग्रस्त होते.  हे सत्य असूनही ‘काम’ मनुष्याला स्वस्थ बसू न देता, तृप्त होऊ न देता विषयांच्यामध्ये फसवून सुख देण्याचा भ्रम निर्माण करते.  परंतु शेवटी आनंदाची उर्मी कमी होऊन विषाप्रमाणे मनुष्याला दुःखाचे घोट गिळावे लागतात.

परिपूर्ण, आनंदघन भगवंताच्या प्रेमामध्ये – भक्तीमध्ये कामना नाहीत.  उलट परमप्रेमरूप भक्तीच्या सामर्थ्याने त्या दग्ध होतात, गळून पडतात.  कामुक प्रेमामध्ये मनुष्य हा नेहमी स्वतःच्या स्वार्थासाठी जगतो.  प्रेम करतो.  परंतु परमेश्वरावरील प्रेमात स्वार्थाचा, कामनेचा लेशमात्रही गंध नसतो.  असते ती फक्त अनन्य भक्ति, अत्यंत निष्ठा आणि निःसीम निःस्वार्थी प्रेम !  परमप्रिय प्रियोत्तमाला अत्यंत सुखी, संतुष्ट करावे हीच एक तळमळ, अंतरिक तीव्र इच्छा असते.

त्या परमेश्वराच्या आनंदासाठी भक्त काया-वाचा-मनासा नितांत श्रद्धेने, प्रेमाने निरंतर सेवा करतो.  सेवेमध्ये तो स्वतःला अर्पण करतो.  तो स्वतःला विसरून जातो.  तो आणि परमेश्वर यातील भेद नाहीसा होऊन अद्वैताचे दिव्य संगीत सुरु होते.  तो तृप्त होतो.  अंतःकरण शुद्ध, निर्मळ होते.  राग-द्वेष, कामक्रोधादि विकारांचा पगडा कमी होऊन नीरव शांति अनुभवास येते.  जितक्या प्रमाणात अधिक प्रेम केले जाते त्यापेक्षा अनंत पटीने आनंद मिळतो.

 

- "नारदभक्तिसूत्र" या परमपूज्य स्वामी स्वरूपानन्द सरस्वती लिखित पुस्तकामधून, तृतीय आवृत्ति, एप्रिल २००६
- Reference: "Narad Bhaktisutra" by Param Poojya Swami Swaroopanand Saraswati, 3^rd Edition, April 2006

- हरी ॐ –