“ॐ नमः शिवाय” – ५ | Meaning of Namah Shivay - 5

या श्लोकामध्ये ‘नमः’ या पदाचा आणखी एक अर्थ सांगतात.  नम् धातूला अच् प्रत्यय लावून ‘नमः’ हे पद तयार होते.  ‘नमः’ म्हणजेच प्रणामकर्ता उपासक होय.  नमति इति नमः |  जो नमस्कार करतो, प्रणाम करतो, तो ‘नमः’ होय.  म्हणून ‘नमः’ म्हणजेच प्रणाम करणारा, नमस्कार करणारा उपासक होय.  

यानंतर – जन्ता स्यात् जगदीश्वरे |  जन्ता यामध्ये ‘जम्’ हा धातु आहे.  जमु अदने |  ‘जम्’ म्हणजे भक्षण करणे, खाणे होय.  या धातुपासून ‘जन्ता’ हे पद तयार होते.  म्हणून जन्ता म्हणजे खाणारा, भक्षण करणारा होय.  जो संपूर्ण जगाला खातो, भक्षण करतो म्हणजेच जगाचा संहार करतो, त्यालाच ‘जन्ता’ असे म्हणतात.  म्हणून जन्ता म्हणजेच जगदीश्वर होय.  

“ हे देवदेवेशा !  तू या संपूर्ण सृष्टीचा संहारकर्ता असल्यामुळेच मी तुझा दास आहे आणि तू माझा स्वामी आहे.  म्हणून मी – ‘नमः’ मी तुझा उपासक आहे.  मी तुझ्या चरणांचा निश्चितपणे आश्रय घेतला आहे, तुला समर्पित झालो आहे, असे जाणून तू निश्चितपणे माझा उद्धार कर.  मला अभयदान देऊन या संपूर्ण भवसागरामधून पार करवून ने.” 

“ कारण जे जे तुला शरण येतात, त्या सर्व आश्रितांना अभयदान देऊन त्यांचा उद्धार करणे, हे तुझे कर्तव्य आहे.  म्हणून शरण आलेल्या मला तुझा दास समजून तू मला तुझ्या स्वरूपाजवळ घेऊन चल.  म्हणूनच मी तुला – जगदीश्वराला अनन्य भावाने शरण आलो आहे.  तूच या विश्वाचा नियामक, ईशनशील, अधिपति आहेस.  आणि मी मात्र नियम्य, तुझा एक यःकश्चित असणारा दास आहे.”  

- "ॐ नमः शिवाय" या परमपूज्य स्वामी स्थितप्रज्ञानंद सरस्वती लिखित पुस्तकामधून, तृतीय आवृत्ति, मार्च २०१५   
- Reference: "Om Namah Shivay" by Param Poojya Swami Sthitapradnyanand Saraswati, 3^rd Edition, March 2015

- हरी ॐ –