Tuesday, July 5, 2016

प्रत्येक मनुष्य श्रद्धावान आहे | Every Human Being is a Believer


जीवनभर प्रत्येक मनुष्य सुखाच्या शोधात असतो.  एखादा सामान्य मनुष्यही सुख शोधत असतो आणि एखादा प्रखर बुद्धिवादी, तर्कनिष्ठ शास्त्रज्ञही चिरंतन सुखाचाच शोध घेत असतो.  उद्या मी सुखी होईन, या आशेवरच सर्वजण जीवन जगत असतात.

एखादा श्रद्धाळु मनुष्य ईश्वरी शक्तीवर विश्वास ठेऊनच जीवन जगत असतो.  परंतु बुद्धिनिष्ठ, शास्त्रज्ञ त्यावर लगेच विश्वास ठेवीत नाही.  त्यावर तो विचार करतो. मीमांसा करतो.  त्यामागील कारण शोधण्याचा प्रयत्न करतो.  यालाच ‘विज्ञान’ असे म्हणतात.

विज्ञानामध्ये सुद्धा शोध घेत असताना सतत कारणमीमांसा केली जाते.  कोणत्याही वस्तूचे, घटनेचे कारण शोधले जाते.  याचा अर्थच ‘कारण आहे’ हा विश्वास ठेऊनच कारणाचा शोध घेतला जातो.  जेव्हा विज्ञानामध्ये नवीन शोध लावला जातो, ते गृहीत धरणे, यालाच आचार्य येथे म्हणतात – अस्ति इति विश्वासः |

या विश्वामध्ये मनुष्याच्या इंद्रिये-मन-बुद्धीलाही अनाकलनीय असणारी एक अज्ञात शक्ति आहे.  या अज्ञात शक्तीच्या अस्तित्वाची जाणीव होणे, तिच्या अस्तित्वाबद्दल, सत्तेबद्दल विश्वास निर्माण होणे, म्हणजे ‘श्रद्धा’ होय.

यावरून सिद्ध होते की, प्रत्येक मनुष्य हा श्रद्धावान आहे.  श्रद्धेशिवाय मनुष्य जगूच शकत नाही.


- "श्रद्धा आणि अंधश्रद्धा" या परमपूज्य स्वामी स्थितप्रज्ञानंद सरस्वती लिखित पुस्तकामधून,  प्रथम आवृत्ति, नोव्हेंबर २०११   
- Reference: "
Shraddha Ani Andhashraddha" by Param Poojya Swami Sthitapradnyanand Saraswati, 1st Edition, November 2011




- हरी ॐ

No comments:

Post a Comment