साधूंचे ज्ञान, धन, बल | Knowledge, Wealth, Power of Saints

साधु, सज्जन पुरुष ज्यावेळी विद्या प्राप्त करतात ती विद्या यश, प्रतिष्ठा, पैसा, संपत्ति, सत्ता, मान, सन्मान मिळविण्यासाठी नसून केवळ तत्त्वजिज्ञासा पूर्ण करण्यासाठी असते.  या विद्येमुळे असुरीगुणसंपत्तीचा नाश होतो.  असत्प्रवृत्तींचा, अधर्मप्रवृत्तीचा नाश होतो.  ही विद्या त्या पुरुषाला योग्य-अयोग्य, धर्म-अधर्म, सत्-असत् याचे स्पष्ट ज्ञान देते.  

जे जे आपणासी ठावे |  ते ते दुसऱ्यासी सिकवावे |  

शहाणे करून सोडावे |  सकळ जन ||   (दासबोध)

हीच ज्ञानी पुरुषांची प्रवृत्ति असते.  म्हणून ज्ञान हेच त्या ज्ञानी पुरुषाचे सामर्थ्य, बल असते.  ज्ञान हीच त्याची संपत्ति, ज्ञान हेच त्याचे शस्त्र असते.  जीवनामध्ये कितीही मोठी संकटे, प्रतिबंध, आघात झाले तरीही ज्ञानाच्या सामर्थ्याने त्यामधून तो पार होतो, सर्व प्रसंगांना सामोरे जाण्यास तो सदैव सज्ज असतो.  हे सामर्थ्य विद्येचे आहे.  विद्येने सामर्थ्य प्राप्त होते.  हे सामर्थ्य क्षणिक नसून टिकणारे असते.  

सज्जनांचे धन हे उपभोगण्यासाठी नसून ते दानासाठी असते.  साधु पुरुष धनाचा उपयोग स्वतःचा स्वार्थ, कामनापूर्तीसाठी न करता त्या धनाचे गरिबांना दान करतात, कारण साधूंचे सर्व जीवन त्यागमयच असते.  इतकेच नव्हे तर सज्जन लोक आपल्या शारीरिक बळाचा वापर सुद्धा दुसऱ्यांच्या रक्षणासाठीच करतात.  

अशा प्रकारे साधु पुरुषांचे सर्व प्रकारचे बळ हे सात्त्विक, सत्त्वगुणप्रधान असल्यामुळे धर्मसंस्थापना, धर्माचा प्रचार, प्रसार, सद्गुणांची जोपासना यासाठीच त्याचा उपयोग होतो.  साधूंचे बळ हे कामरागविवर्जित असते.

- "श्रीमद् भगवद्गीता" या परमपूज्य स्वामी स्वरूपानन्द सरस्वती लिखित पुस्तकामधून, खंड ४, प्रथमावृत्ति - मार्च १९९८
- Reference: "Shreemad Bhagavad Geeta" by Param Poojya Swami Swaroopanand  Saraswati, Volume 4, 1^st Edition, March 1998

- हरी ॐ–