प्रत्येक
मनुष्यामध्ये जन्मतःच इच्छाशक्ति, क्रियाशक्ति व ज्ञानशक्ति या तीन अत्यंत दुर्मिळ
शक्ति अंतर्भूत आहेत. या तीन
शक्तींच्यामुळेच मनुष्यप्राणी हा सर्व प्राणिमात्रांच्यामध्ये सर्वोत्तम,
सर्वश्रेष्ठ मानला जातो. या तीन विशेष शक्तींच्या
साहाय्यानेच मनुष्याने प्रचंड मोठ्या प्रमाणात विकास करून भौतिक जीवन अधिकाधिक
समृद्ध केलेले आहे.
इच्छाशक्ति
म्हणजेच इच्छा निर्माण करण्याची शक्ति होय.
या शक्तीमुळेच प्रत्येक मनुष्याच्या अंतःकरणामध्ये क्षणाक्षणाला अनंत
इच्छा, आकांक्षा, अपेक्षा, कामना निर्माण होत असतात. एका इच्छेमधून दुसरी इच्छा, दुसऱ्या इच्छेमधून
तिसरी इच्छा, याप्रमाणे सकाळी उठल्यापासून रात्री झोप लागेपर्यंत, इतकेच नव्हे तर
जन्मल्यापासून मृत्यूपर्यंत मनुष्य अनेक इच्छा निर्माण करतो.
मनुष्य
हा प्रत्येक इच्छा पूर्ण करण्याचा प्रयत्न करतो. त्याच्या प्रयत्नाने काही इच्छा
पूर्ण होतात. परंतु पुष्कळ इच्छा अपूर्णच
राहतात. इच्छा पूर्ण करता-करता
मनुष्याचे आयुष्य संपते, पण इच्छा मात्र संपत नाहीत.
इच्छा
निर्माण करून, त्या त्या इच्छा पूर्ण करून, विषयांचे येथेच्छ उपभोग घेऊन मनुष्य
जीवनाचा काळ व्यतीत करतो. काळाच्या ओघात
त्याचे संपूर्ण शरीर गलितगात्र होते, सर्व अवयव शिथिल होतात, डोक्यावरील केस निघून
जातात, दात पडून जातात, वृद्धावस्था येऊन हातात काठी येते. अशी जराजर्जर अवस्था होऊनही मनुष्याच्या मनामधील
कामवासना शांत होत नाही.
ज्याप्रमाणे
एखाद्या प्रज्वलित अग्नीमध्ये आपण जितके इंधन घालत राहू, तितका तो अग्नि शांत न
होता उलट अधिक भडकतच राहतो. त्याचप्रमाणे
सर्वांच्या अन्तःकरणामध्ये जन्मतःच कामाग्नि प्रज्वलित झालेला असतो. कितीही याद्या पूर्ण केल्या तरी विषयवासना
काही संपत नाहीत. हा सर्व
इच्छाशक्तीचा आविष्कार आहे.
- "श्रद्धा
आणि अंधश्रद्धा" या
परमपूज्य स्वामी स्थितप्रज्ञानंद
सरस्वती लिखित पुस्तकामधून, प्रथम
आवृत्ति, नोव्हेंबर २०११
- Reference: "Shraddha Ani Andhashraddha" by Param Poojya Swami Sthitapradnyanand Saraswati, 1st Edition, November 2011
- Reference: "Shraddha Ani Andhashraddha" by Param Poojya Swami Sthitapradnyanand Saraswati, 1st Edition, November 2011
-
हरी ॐ –
No comments:
Post a Comment